Psychoterapia zaburzeń lękowych

Lęk towarzyszy nam w różnych momentach życia i jest naturalną reakcją na sytuacje nieznane i potencjalnie niebezpieczne. Odczuwamy lęk, kiedy znajdziemy się sami wśród nieprzyjaznych nam osób lub widzimy przed sobą agresywnego psa bez właściciela. Lęk nazwiemy wtedy strachem lub niepokojem.

Kiedy lęk staje się problemem

O zaburzeniach lękowych mówimy wtedy, kiedy wciąż towarzyszy nam lęk o nasze życie lub zdrowie, choć nic nam nie grozi. Wyobrażenia o niebezpieczeństwie powstają tylko w naszej głowie, jednak ciało zachowuje się tak, jakby zagrożenie istniało naprawdę. Bicie serca przyspiesza, pocą się nam dłonie, pojawiają się trudności w mówieniu, robi się nam ciepło i mamy wrażenie, że zaraz się udusimy. Wiedząc, jakie sytuacje wywołują w nas nasilone lęki, staramy się ich unikać. Często wycofujemy się ze społeczeństwa, bojąc się np. publicznych wystąpień, kontaktów z obcymi osobami. Nawet tak prosta sytuacja jak rozmowa z nieznajomym u osób z zaburzeniami lękowymi może wywołać nieprzyjemne objawy.

Jak powstają zaburzenia lękowe

Trudno jednoznacznie określić, jakie czynniki prowadzą do zaburzeń lękowych. Nerwice i fobie pojawiają się jednak częściej u osób z rodzin dysfunkcyjnych, które w przeszłości doświadczyły traumatycznych przeżyć. Zaburzenia lękowe mogą jednak wystąpić i u tych, których dzieciństwo przebiegało szczęśliwie, ale w dorosłym życiu przeżyli trudne doświadczenie (np. byli uczestnikami wojny, wypadku lotniczego czy samochodowego, stracili bliską osobę). Na rozwój zaburzeń mogą wpływać również nagłe zmiany zachodzące w życiu i nadmierny stres spowodowany nagromadzeniem obowiązków. 

Jak leczyć zaburzenia lękowe

Leczenie fobii, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, lęku pourazowego (wszystkie te przypadki zalicza się do kategorii zaburzeń lękowych) opiera się na psychoterapii. Najczęściej przy zaburzeniach lękowych wykorzystuje się terapię z podejściem poznawczo-behawioralnym, a także metodę mindfulness. Pacjent uczy się życia „tu i teraz” bez rozpatrywania przeszłości i przyszłości. Osoba z zaburzeniami lękowymi ma poznać towarzyszące lękom reakcje i nauczyć się je akceptować i nad nimi panować. Psychoterapia pozwala przejąć pacjentowi kontrolę nad swoim życiem, dzięki czemu pacjent odzyskuje radość z przeżywania każdego dnia.

Choć u niektórych pacjentów z zaburzeniami lękowymi konieczne okazuje się leczenie farmakologiczne, psychoterapię zaleca się jako pierwszy środek leczniczy. W większości przypadków terapia przeprowadzona przez doświadczonych terapeutów przynosi oczekiwane rezultaty, a pacjent nie musi wspierać się antydepresantami.